De opleidingsverplichting is een verplicht onderdeel van de Wet ter voorkoming van witwassen en financieren van terrorisme (Wwft) en is opgenomen in artikel 35. De opleidingsverplichting houdt in dat de instelling ervoor moet zorgen dat haar werknemers en de dagelijkse beleidsbepalers, voor zover relevant voor de uitoefening van hun taken:
- bekend zijn met de bepalingen van de Wwft;
- in staat zijn een ongebruikelijke transactie te herkennen;
- een cliëntenonderzoek goed en volledig kunnen uitvoeren.
Dit betekent dat de instelling bijvoorbeeld aan haar werknemers een opleiding aanbiedt. De risico’s op het gebied van witwassen en terrorismefinanciering zijn voortdurend in beweging. Het is daarom belangrijk dat instellingen niet alleen hun kantoorbeleid en -procedures maar ook de aanwezige kennis op peil en actueel houden.
Veel instellingen voldoen niet aan de periodieke opleidingsverplichting
Bij ongeveer de helft van de integrale onderzoeken die wij in 2022 en 2023 uitvoerden, stelden wij overtredingen van de opleidingsverplichting vast. We zagen dat vooral kleinere kantoren niet voldeden aan de opleidingsverplichting. Dit beeld komt ook terug bij de enquête die in 2023 is uitgezet onder een selectie administratiekantoren.
Wij voeren jaarlijks deelonderzoeken uit waarbij meerdere uitvragen worden gedaan aan instellingen om vast te stellen of specifieke verplichtingen uit de Wwft worden nageleefd. In 2022 en 2023 hebben wij bijvoorbeeld een aantal instellingen gevraagd naar de wijze waarop zij aan de opleidingsverplichting voldeden. In 2022 betrof het 28 middelgrote accountantskantoren en belastingadviseurs een en in 2023 60 kleine(re) administratiekantoren.
De uitkomsten van deze deelonderzoeken bevestigen het beeld van het BFT dat met name kleinere instellingen niet voldoen aan de Wwft-opleidingsverplichting. Instellingen die niet aan de opleidingsverplichting voldeden hebben een hersteltermijn gekregen. Het BFT monitort deze kantoren tot ze aan de opleidingsverplichting hebben voldaan.
Tips voor het voldoen aan de opleidingsverplichting
De opleidingsverplichting is een open norm die vormvrij kan worden ingevuld. Instellingen moeten maatregelen nemen om opleidingen op een periodieke basis aan te bieden aan de medewerkers en de dagelijkse beleidsbepalers. De opleidingen moeten worden afgestemd op:
- de omvang van het kantoor;
- de aangeboden dienstverlening; en
- de risico-inschatting van de cliëntenportefeuille.
De opleidingsverplichting kan worden ingevuld via een combinatie van (online) cursussen, vaktechnisch overleg en bestudering van leidraden en richtsnoeren.
Er is geen urennorm of andersoortig minimum vastgesteld voor de opleidingsverplichting in de Wwft. Als toezichthouder vinden wij wel dat minimaal na elke wijziging van de wet- en regelgeving over de Wwft een specifieke Wwft-opleiding moet worden gevolgd. Zo blijven beleidsbepalers en werknemers op de hoogte van nieuwe ontwikkelingen en wordt de bewustwording onder de medewerkers bevorderd.
De inhoud, diepgang en frequentie van de opleiding is afhankelijk van de functie en ervaring van de medewerker of beleidsbepaler. Zo kunt u bijvoorbeeld nieuwe medewerkers en/of stagiairs een basisopleiding aanbieden om algemene kennis op te doen van witwassen, de hoofdverplichtingen voortkomend uit de Wwft en de meldprocedure binnen het kantoor. Meer ervaren medewerkers en de dagelijkse beleidsbepalers kunt u een opleiding met meer diepgang aanbieden. Daarbij kunt u denken aan het herkennen van ongebruikelijke transacties, het vaststellen en het monitoren van het risicoprofiel van een cliënt en het uitvoeren van een verscherpt cliëntenonderzoek.
Voor meer informatie over de Wwft, waaronder veel gestelde vragen, kunt u ook terecht op onze website.